iHop twierdzi, że jest międzynarodową siedzibą naleśników,

ale ani razu nie widziałem w ich menu starogreckich teganites,

dlatego sam je zrobię.

Więc dziękuję Wondrium za sponsorowanie tego odcinka, w którym zrobimy starogreckie naleśniki

w tym odcinku Tasting History [Smakując Historii].

Chcę zacząć ten odcinek cytatem, nie starożytnego Greka, ale Julii Child

a jeśli nie oglądaliście Julii na HBO, powinniście, bo jest cudowna,

W każdym razie, powiedziała "Wszystko może być dramatyczne, jeśli jest zrobione dobrze.

Nawet naleśnik."

Moja nienaganna imitacja Julii Child.

Skoro ten odcinek jest o naleśnikach, pomyślałem

że powinienem dodać trochę dramatyzmu informując was,

że będzie to ostatni odcinek Tasting History

nakręcony w tej kuchni, bo się przeprowadzamy, a to oznacza nową kuchnię,

ale chciałbym wykorzystać tą okazję i podziękować tej kuchni.

Podziękować za to, że pozwoliła mi się wcisnąć gdy próbowałem kręcić pierwsze odcinki na stojąco.

Kuchnia była za mała, żeby zmieścić mnie i kamerę.

Podziękować jej za to, że pozwoliła mi się zasmrodzić gdy gotowałem całe ryby, żeby zrobić garum,

i przeprosić za zadymienie jej gdy spaliłem cebule przy Miesiącu Titanica.

Więc dziękuję tej kuchni i niech następny mieszkający tu kucharz

ma z nią tyle sukcesów ile miałem ja.

Przejdźmy teraz to teganites,

a może tagênitai, albo tagenias,

albo może współczesne tiganites, wiele różnych zapisów i wiele różnych sposobów wymowy

tego samego: starogreckich naleśników robionych w tagenonie, albo patelni do smażenia.

Część z nich robi się do dziś, na ogół z użyciem drożdży,

ale starożytni nie zostawili nam dobrego przepisu jako takiego.

Atenajos mówi, że "Teganites jest płaskim ciastkiem smażonym w oliwie."

I wiemy, że były podawane z miodem, bo poeta Magnes zapytał:

"Czy widziałeś kiedyś jak plują parujące Tagenites, gdy poleje się je odrobiną miodu?"

Wciąż nie dość informacji, żeby odtworzyć przepis, ale okazuje się, że grecki lekarz Galen,

ten sam Galen, który opisał dokładnie dietę i wzdęcia gladiatorów,

pozostawił dobry opis, który może posłużyć jako przepis na teganites.

"Teraz jest dobry moment, byśmy porozmawiali o innych ciastkach zrobionych z mąki pszennej.

Przez Ateńczyków nazywane są tagênitai i przygotowuje się je tylko z oliwą z oliwek.

Olej wlewa się na patelnię do smażenia, którą umieszcza się na niedymiącym ogniu,

a gdy jest gorąca, wlewa się na nią mąkę zmieszaną z dużą ilością wody.

Gdy smaży się w oleju, szybko tężeje i puchnie, zaczyna przypominać świeży ser tężejący w wiklinowym koszu.

Wtedy kucharz je obraca... gdy spodnia część jest gotowa, obraca je znowu, może dwa lub trzy razy

aż uzna, że jest już odpowiednio wysmażone.

Więc to naleśniki [pankejki] i podobnie jak stos współczesnych naleśników potrafi mnie złożyć na 4 godziny,

Galen stwierdza, że "Oczywistym jest, że te [naleśniki] ściskają żołądek i powodują złe humory.

Więc niektórzy mieszają je z miodem, a inni również z morską solą."

Dlatego będę używał miodu i soli, żeby, miejmy nadzieję, utrzymać równowagę tych humorów.

Te cztery humory, płyny, które miały kontrolować nasze zdrowie i nastrój

to starożytna teoria, która, na szczęście, już nie obowiązuje.

Chociaż pozbyliśmy się jej dopiero kilkaset lat temu, i są też inne starogreckie pomysły, których się nie pozbyliśmy, ani nie musieliśmy

a dowiedziałem się o nich dzięki dzisiejszemu sponsorowi - Wondrium.

Jeśli oglądacie często ten kanał, wiecie że uwielbiam Wondrium. Spędziłem wiele godzin w tej kuchni gotując i oglądając filmy od nich.

Wondrium, które kiedyś nazywało się Great Courses Plus, ma niesamowitą bibliotekę filmów edukacyjnych przezentowanych przez ekspertów od różnych tematów od nauki, jedzenia, podróży i, oczywiście, historii.

Przez wykład Klasyczne Dziedzictwo dowiedziałem się o starogreckim podarunku dla współczesnego społeczeństwa, jakim są centra handlowe.

Częścią agory, albo centrum miasta, była często stoa, taka jak Stoa Attalosa w Atenach,

która była zadaszoną kolumnadą ze sklepami i knajpami po obu stronach, tak jak we współczesnych centrach handlowych,

i podejrzewam, że nastolatkowie chodzili tam spędzić czas ze znajomymi, w ich wersji butików i sklepów.

A jeśli chcecie się dowiedzieć więcej na dowolny temat, odwiedźcie ich stronę i zacznijcie swój darmowy okres próbny.

O, i kolejny starogrecki pomysł, który trzyma się z nami nawet dzisiaj,

to naleśnik, więc zróbmy trochę starogreckich naleśników.

Do tego przepisu będziecie potrzebować: 1 kubek lub 120 gramów mąki pszennej razowej,

1 kubek lub 235 ml wody,

i ilości zarówno mąki jak i wody i czegokolwiek innego w tym zależy od was, od tego

jaką teksturę naleśników wolicie, więc traktujcie to jako przybliżone porady.

Dwie łyżki miodu, ćwierć łyżeczki soli, trochę oliwy z oliwek do smażenia,

i trochę opcjonalnego sezamu, które są często dodawane, ale nie zawsze.

Żeby je zrobić, rozpuśćcie sól w wodzie,

potem wlejcie ją do mąki, wymieszajcie z dodatkiem miodu, przykryjcie i zostawcie na około 20 minut,

w tym czasie mąka wchłonie wodę i powinna stworzyć gładkie ciasto,

jednocześnie, jeśli używacie sezamu, możecie go uprażyć w suchej patelni

nad średnim ogniem przez kilka minut, albo do czasu aż zbrązowieją.

Następnie zdejmijcie sezam, dodajcie trochę oliwy i podgrzejcie ją.

Nie potrzeba całej kałuży oliwy, ale powinna być jej odpowiednia warstwa, którą może będziecie musieli uzupełnić w trakcie

smażenia naleśników, bo wchłoną część oliwy.

Gdy jest gorąca, wlejcie trochę ciasta na patelnię

i smażcie przez ok. półtorej minuty, albo do czasu aż brzegi przestaną błyszczeć.

Wtedy przewróćcie go i smażcie na drugiej stronie.

Galen twierdzi, że trzeba je obracać dwa-trzy razy co możecie zrobić,

ale w zależności od temperatury i tego jakiej patelni używacie, możecie nie musieć.

Będziecie wiedzieć kiedy są gotowe.

Zróbcie to samo z resztą ciasta. Powinno wam wyjść 10 do 12 małych teganites.

Gdy zastanawiałem się nad starogreckim śniadaniem, zacząłem się też zastanawiać nad innymi rzeczami, które starożytni Grecy mogli robić w ramach swojej porannej rutyny

i znalazłem całkiem ciekawe rzeczy.

Więc zasubskrybujcie Tasting History i kliknijcie ten dzwonek, żeby nie przegapić następnego odcinka

już w nowej kuchni,

i sprawdźmy co starożytni Grecy, poza jedzeniem teganites, robili każdego ranka.

Oczywiście, tak jak dzisiaj, nie wszyscy starożytni Grecy mieli tą samą poranną rutynę,

jednak były pewne cechy wspólne, na przykład większość ludzi wstawała przed wschodem słońca.

Może macie taki rytm snu i naturalnie wstajecie wcześnie, albo pijecie dużo wody przed położeniem się,

albo macie tatę, który lubi was budzić wcześnie rano w sobotę, żebyście pracowali na działce, tak jak ja w dzieciństwie.

Ale jeśli byliście greckim filozofem Platonem, cóż, po prostu wynajdujecie budzik.

Mający dość swoich uczniów (a może i samego siebie), spóźniających się na wykłady, Platon wziął zegar wodny,

zegar, który istniał od wieków. Odmierzał czas przez powolne wypuszczanie wody z jednego naczynia do drugiego,

i określał godziny, gdy woda opadała albo rosła.

Więc Platon przerobił go tak, że gdy to drugie naczynie napełniło się do pewnego poziomu, gwałtownie uwalniało całą wodę

do trzeciego naczynia, które miało wybite dziury, więc gdy napełniało się bardzo szybko

wydawało z siebie gwizd jak czajnik.

Prawdopodobnie bardzo, bardzo irytujące, ale skuteczne.

Po wstaniu z łóżka, zaczęlibyście się ubierać, a jednym z ubrań byłby chiton,

nazwa, którą musicie ostrożnie wymawiać, który był noszony przez mężczyzn i kobiety.

Był to po prostu wielki kawałek wełny lub lnu, owinięty wokół i spięty na ramionach.

Podobnym ubraniem był peplos, który był tubą tkaniny, również spiętą na ramionach,

i pozwalał noszącemu udrapować tkaninę odpowiednio w pasie żeby ukryć poświąteczne dodatkowe kilogramy,

a wychodząc z domu, zarzucalibyście na siebie himation - rodzaj płaszcza,

a w przypadku kobiet wychodzących z domu, również woal.

Mimo że nie nakazywano im zostawać w domu, kobiety nieczęsto go opuszczały. Zachęcano je do pozostania w domu

cały czas, zależnie od ich pozycji społecznej.

Kolejną ciekawą rzeczą, jaką możecie zrobić rano, jest pójście do łazienki.

Posłuchajcie tego, muszę się z wami tym podzielić.

Wiele osób miało w domach nocniki, ale jeśli chcielibyście zrobić z wizyty w toalecie

spotkanie towarzyskie (a kto by nie chciał), udalibyście się do jednej z wielu publicznych latryn.

Bez względu na klasę społeczną, każdy korzystał z tych publicznych toalet.

Już w czasach cywilizacji minojskiej na Krecie, Grecy mieli podziemną kanalizację

i budowali te publiczne toalety w ważnych miejscach, takich jak świątynia Ateny w Atenach.

Ta akurat była tylko dla elit.

Najlepsze toalety były budowane z marmurowych płyt z wyciętymi otworami,

(z piaskowca, w gorszym standardzie), a pod płytą znajdowała się rura z bieżącą wodą, która miała...

sami wiecie co zrobić.

Widzicie, fascynującą sprawą był papier toaletowy - czy raczej brak takowego.

Bogatsi używali często gąbki na patyku maczanej w occie lub słonej wodzie,

ale większość ludzi... używała kamieni.

Kamyki w kształcie dysków i kawałki ceramiki znajdowano na wykopaliskach od długiego czasu,

i uważano, że były to bierki do gier,

ale teraz wielu archeologów sądzi, że używano ich do podcierania się,

i mimo, że wciąż są wokół tego pewne kontrowersje,

są dowody na tą teorię w sztuce Arystofanesa "Pokój",

w której bohater Trygajos prosi, żeby zostawiono mu trzy kamienie

po czym wyjaśnia, że trzy to odpowiednia liczba, by załatwić sprawę.

A gdy już byście się załatwili, moglibyście przejść do porannego obmywania się, w tym do mycia zębów

jednak było to kilka tysiącleci przed wynalezieniem szczoteczki do zębów,

więc owinęlibyście kawałek materiału wokół palca i szorowali,

moglibyście też użyć trochę aktywnego węgla, żeby rozjaśnić zęby.

Po tym moglibyście pożuć trochę kopru albo lubczyku, żeby odświeżyć oddech,

a w czasie żucia, panie zajęłyby się makijażem.

Zaczynało się najczęściej od maseczki na twarz do rozjaśnienia skóry i oczyszczenia cery,

które oczywiście robiono z białego ołowiu, więc bez względu na efekt, używanie ich przez długi czas raczej nie było dobrym pomysłem,

ale były też inne, zdrowsze maseczki, robione z oliwy z oliwek, miodu i jogurtu.

Było wiele kosmetyków, które robiono z produktów spożywczych.

Kobiety używały buraków do zaczerwieniania policzków, octu i soku z cytryny do rozjaśniania włosów i oliwy z oliwek, żeby błyszczały.

Na koniec używały węgla drzewnego do przyciemniania i wydłużania brwi,

czasami wydłużały je tak bardzo, że tworzyły prawie jedną brew - taki wygląd był wtedy popularny.

Potem perfumowały się ziołami takimi jak oregano, mięta czy majeranek.

"Jadalne kosmetyki" były nie tylko dla pań, bo jeśli byłeś mężczyzną i łysiałeś, mogłeś użyć lekarstwa Hipokratesa

z buraka, chrzanu i kminu, wcieranego w skórę głowy.

Jednak tajnym składnikiem była gołębia kupa, więc może nie każdy chciał tego próbować.

I najprawdopodobniej to w ogóle nie działało, bo po ojcu zachodniej medycyny

nazwano jeden rodzaj łysiny - wieniec Hipokratesa.

Więc gdy jesteście już gotowi i odstawieni - czas na śniadanie,

i jeśli byliście kobietą, jedlibyście ten posiłek tam gdzie inne - w gyneceum,

było to pomieszczenie, w którym kobiety spędzały większość dnia, a nawet nocy,

nawet we własnym domu, w większości przypadków, kobiety i mężczyźni nie spożywali posiłków, ani nie spędzali czasu razem.

Pomieszczenia te najczęściej były w najbardziej odosobnionej części domu, z oknami do wewnątrz,

na dziedziniec, niż na zewnątrz, na ulicę,

ale nie ważne gdzie byście jedli, Grecy przez większość historii

jadali śniadania, ale pod różnymi nazwami

Jednak Atenajos, opisując posiłek spożywany przez herosa Odyseusza, stwierdził, że

"był to poranny posiłek, który my nazywami Akratismos, ponieważ maczamy kawałki chleba w czystym winie, akratos, i jemy je."

To akratos było nierozcieńczonym winem, a na ogół pijali rozcieńczone

wodą, ale wiecie, nim pojawiła się kawa, rano trzeba było wypić coś mocniejszego.

A ponieważ Grecy mieli bogów od wszystkiego, mieli też boga

od picia tego nierozcieńczonego wina, również o imieniu Akratos.

Jako dodatek do chleba i wina, w skład akratismos mogły wchodzić również figi i oliwki

i być może, jeśli mieliście ochotę na coś słodkiego, nieduży stos teganites.

Gdy skończycie smażyć teganites, polejcie je odrobiną miodu i posypcie sezamem (jeśli go używacie)

i podajcie je jeszcze gorące, bo jak powiedział grecki poeta Kratinos:

"powinny być gorące i rozsiewać ranną rosę."

I oto są, teganites ze starożytnej Grecji.

Spróbujmy ich.

Mają te cudownie kruche brzegi, których nie mają współczesne pankejki

i nie wiem czy to przez to, że były usmażone w oleju, ale są miękkie w środku,

ale brzegi są naprawdę chrupiące, co jest bardzo fajne.

A użycie tej mąki razowej daje im bardziej złożony smak niż zwykłej, białej mąki

której używa się we współczesnych naleśnikach.

Wydaje mi się, że wolę te, a to coś znaczy, bo kocham współczesne pankejki.

Również miód, tak w, jak i na nich

dodaje im trochę słodyczy, ale nie sprawia, że są super miodowe.

Sezam... Myślę, że można pójść w obie strony.

Dodają pewne pikantne nuty,

więc jeśli chcecie zostać przy słodkim, pomińcie je,

ale jeśli chcecie czegoś bardziej złożonego, dodajcie je, w obu przypadkach, fantastyczne.

Upewnijcie się, że obserwujecie mnie na instagramie @tastinghistorywithmaxmiller

i do zobaczenia w innej kuchni w następnym odcinku Tasting History.